Meer aandacht voor biodiversiteit! - terugblik 1001-soortenweek

Het woord biodiversiteit, ooit gezien als een product van de linkse lobby, is nu volledig ingeburgerd in ons dagelijkse taalgebruik. Overal om ons heen horen we dat het niet goed gaat met de biodiversiteit. Maar wat betekent dit begrip eigenlijk en waarom is het zo actueel? Biodiversiteit verwijst naar de variëteit aan soorten in onze natuurlijke wereld: alle planten en dieren die samen een ecosysteem vormen. Een hoge biodiversiteit zorgt voor een stabiel ecosysteem. Helaas is Nederland koploper in Europa als het gaat om biodiversiteitsverlies. In de afgelopen 50 jaar is 85 procent van alle inheemse planten- en diersoorten in ons land verdwenen (Compendium voor de Leefomgeving, 2016). 

Het Hoekschewaards Landschap zet zich in om dit verlies in de Hoeksche Waard tegen te gaan. Hoewel er vooruitgang wordt geboekt dankzij samenwerking met lokale overheden en andere partijen, blijft de uitdaging groot. De scepsis onder sommige politici en burgers, vaak gevoed door nepnieuws, moet worden aangepakt. Om biodiversiteit dichter bij de mensen te brengen, organiseert Hoekschewaards Landschap jaarlijks de "1001-soortenweek". Dit jaar vond de telling plaats van 1 tot en met 8 september. In 2023 werd een totaal van 934 soorten geregistreerd, maar in 2024 werd dit aantal overtroffen met een indrukwekkende 1155 soorten, ruim 200 meer. Een reden voor feest, zou je denken. 

Maar betekent dit ook dat de biodiversiteit in de Hoeksche Waard is verbeterd? Helaas niet. Wat zegt dit resultaat dan wel? Eigenlijk weinig over de soortenrijkdom. Het waarnemen van soorten is namelijk afhankelijk van zowel de aanwezigheid van die soorten als zowel de kwantiteit als de kwaliteit van de waarnemers. In de Hoeksche Waard leven duizenden soorten, waarvan velen moeilijk te vinden zijn, afhankelijk van het seizoen of omdat ze nauwelijks te onderscheiden zijn zonder genetisch onderzoek. 

Dankzij de inspanningen van Hoekschewaards Landschap gaan steeds meer mensen op pad om soorten te spotten, geholpen door gebruiksvriendelijke apps die determinatie vergemakkelijken. Hierdoor is er meer aandacht gekomen voor kleine dieren zoals bijvoorbeeld insecten, spinnen en wormen. Zelfs in huis zag ik zes verschillende soorten spinnen – hoe leuk is dat? Hoekschewaards Landschap kijkt met trots terug op deze succesvolle week, mede dankzij de inzet van 225 enthousiaste waarnemers. Biodiversiteit wordt een nieuwe hobby die ons allemaal dichter bij de natuur brengt. 

Geschreven door Theo Schuurmans (Voorzitter HWL)